Kan Sekeri Hakkinda - Dusuk Kan Sekeri Hipoglisemi

Düşük kan şekeri (Hipoglisemi)
Düşük şeker diğer adı ile hipoglisemi, kan şekerinin 50 miligramın altına inmesidir. Normalde kan şekeri açlıkta 60 miligramın altına inmez. 3-4 gün yemek yenmese bile vücudunuz şekerin daha da aşağı düşmesini önler. Beynimizin tek enerji kaynağı şeker olduğu için kan şekerinin düşük düzeyde uzun süre kalması hayatla bağdaşmaz.

Kan şekerinin düşmesi önemli midir?
Evet. Beyin kalp gibi yaşamsal önemi olan organlarımızın tek enerji kaynağı şekerdir. Kan şekerinin düşmesi bu organların çalışmasını hemen etkiler. Ayrıca kan şekeri düşüklüğü, meydana getirdiği yakınmalarla, diyabetli hastaları gerçekten rahatsız eder.

Hangi diyabetlilerde kan şekeri düşer?
Sadece diyetle tedavi olanlarda kan şekeri düşmez. Kan şekeri düşüklüğünün en sık rastlanan nedeni, şeker düşürücü ilaçların yanlış, hatalı, kontrolsüz kullanımı veya bu ilaçlarla yemek öğünleri ve bedensel faaliyetler arasındaki dengenin sağlanamamasıdır. Örneklerle görelim.
Şeker düşürücü hapların veya insülinin yanlışlıkla veya doktorunuzun önerisi dışında fazla miktarda kullanılması kan şekerini düşürebilir. İnsülini şırıngaya dikkatle çekmemek, iyi görememe sonucu fazla insülin yapmak kan şekerini düşürebilir. Bazen ilaçlar normal alınmasına rağmen, yemek öğünleri atlanırsa veya unutulup yemekler vaktinde yenmezse alınan ilaçların etkisi ile kan şekeri düşebilir. Ara öğünlerin ihmal edilmesi hipoglisemiye adeta zemin hazırlar. Unutulan ara öğün sonrası hipoglisemi belirtileri ortaya çıkar.

Bazen haplar ve yemek öğünleri ile bir sorun olmamasına karşın normalden fazla hareket yapmak da şekeri düşürür. Örneğin yürümek, alışveriş yapmak, yük taşımak, uzun yolda otomobil kullanmak, normal dışı ev işleri, ev temizliği kan şekerinizi düşürebilir. Böyle durumlarda önceden ilacınızı azaltmalı veya ek yiyecek yemelisiniz.

Bazı ilaçlar, şeker düşürücü ilaçlarınızın etkisini arttırarak kan şekerini düşürebilir. Bu nedenle şeker düşürücü ilaçlarınızdan başka ilaç kullanmanız gerekiyorsa mutlaka doktorunuza sorun ve diyabetli olduğunuzu bildirin. Bu ilaçlar arasında aspirin ve bazı antibiotikler önemlidir. Alkol alınması ile de kan şekeri düşebilir, akşam alkol alımı ile gece yarısı ve sabaha doğru kan şekeri düşebilir.

Hipoglisemi belirtileri nelerdir?
Hipogliseminin belirtileri, şekerin düşme hızına, kan şekerinin düzeyine bağlıdır. Örneğin insülin gibi kan şekerini çok çabuk etkileyen ilaçlara bağlı hipoglisemi belirtileri çok belirgindir. Bunlar arasında;
ani gelen soğuk terlemeler
ellerde titreme
dalgınlık
bulantı
açlık
fenalık
iç titremesi en sık görülenlerdendir.

Etraftakiler hastanın solduğunu ve terlediğini görürler. Bu belirtiler çok kısa sürede saniyeler dakikalar içinde ortaya çıkar. Durum daha da ilerlerse nefes darlığı, şuur kaybı ve koma gelişebilir. Ağızdan kullanılan haplara bağlı şeker düşmeleri daha yavaş gelişir. Hafif durumlarda, açlık hissi, başağrısı, sersemlik hissi, dikkati toplayamama gibi belirtiler yanında kişilik değişiklikleri ortaya çıkar. Çabuk sinirlenme, anlamsız konuşmalar, şaşkınlık hissi, konuşurken kontrolü kaybetme görülebilir. Bazen da hiçbir belirti görülmeyebilir.
Düşük şeker mutlaka erkenden tanınmalıdır.

Hipoglisemi nasıl tedavi edilir?
Şuuru açık olan hastada belirtiler görüldüğünde mutlaka ağızdan şekerli yiyecekler alınmalıdır.
Belirtiler hafifse 1 elma, kuru üzüm, reçel, 4-5 kesme şeker, şekerli içecekler, koka kola, meyve suyu, şekerli büsküvi rahatlıkla alınabilir. O anda kan şekerine bakılması yerinde olur. Hastanın şuuru kapalı ise, ağızdan yiyecek verilmez.

Mümkünse Glukagon ampül deri içine yani iğne deriye dik olarak batırılarak yapılır, glukagon insüline zıt etkisi ile kan şekerini yükseltir. Glukagon ampül, enjekte edildikten sonra 10-15 dakika içinde etkili olmaktadır.Glukagon ampül bulunamıyorsa, hasta acilen en yakın acil birime götürülmeli ve damardan yoğun glikozlu serum verilmelidir.

Hipoglisemiden nasıl korunmalıdır?
Hipoglisemi tedavi edilmesi yanında, olaya neden olan faktörler bertaraf edilmeli ve hastanın bu duruma gelmesi önlenmelidir. Hipoglisemiden dolayı bazen ilaçlar ve doktor suçlanarak hasta tedaviyi bırakabilmektedir.

Lütfen doktorunuza haber vermeden ilaçlarınızın miktarını arttırmayın. Özellikle diyetinizi değiştirecekseniz, ilacı artırmak yerine yiyeceklerinizi kontrollü yiyin.
Şeker düşürücü ilaçlarınızı hep aynı saatte almaya çalışın. İlaçtan sonra yemeklerinizi düzenli yiyin, ara öğünlerinizi ihmal etmeyin.

İlaçlarınızın, yiyeceklerinizin kan şekerinizi nasıl etkilediğini görebilmek için evde düzenli olarak kan -şekerinizi ölçün.

Doktorunuz hangi yöntemle şekerinizi izlemeniz gerektiği konusunda size yardımcı olacaktır. Böylece doktorunuz tedavinizi daha iyi düzenleyebilecektir. Alışveriş, spor, yürüyüş, otomobil kullanma gibi olağandışı bedensel faaliyette bulunacaksanız önceden şekerinizi ölçün, mutlaka yanınızda ek yiyecek bulundurun. Spor öncesi ve sonrası şekerinizi idare etme konusunda doktorunuz size yardımcı olacaktır.

Ek ilaç kullanmanız gerekiyorsa mutlaka doktorunuza sorun.
Yanınızda, cüzdanınızda, çantanızda, cebinizde diyabetli olduğunuzu bildirir bir kimlik bulundurun. Böylece gerektiğinde, size vakit geçirmeden yardım edilebilecektir.

Diyabetevi.com