Bronzlasma DNA'da Hasara Neden Oluyor

'Sağlıklı bronzlaşma diye bir şey yok'


Saatlerce güneşlenmek DNA hasarına yol açıyor. Etkisi ise hemen değil yıllar sonra deri kanseri olarak ortaya çıkıyor. Güneşten korunmaya küçük yaşlardan başlanmalı, 15-20 faktörden daha düşük güneş kremi kullanılmamalı. Çocuklar için ise 30 faktör ve yukarısı tercih edilmeli




Bronzlaşmak cilt için kesinlikle tehlikeli ve yol açtığı hasarlar ilerleyen yıllarda görülüyor. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Dermatoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ertuğrul Aydemir, cilt kanserinin temellerinin ilk 10 yaşta atıldığını söylüyor.


Güzel cilde sahip olmanın basit bir formülü var mı?





Cildimize başka neler zarar veriyor?


Çevresel faktörler genelde cildimize zararlı. Bunların başında güneş geliyor. Ultraviyole ışınları hem deri yaşlanması hem de deri kanseri riski açısından önemli. Güneşin uzun yıllar sürebilen bir etkisi var. Derinin yapısını bozarak hasara yol açıyor. Kırışma, lekelenme gibi yaşlılık belirtilerine neden oluyor. Yaşlılık görüntüsünün yüzde 90'ı ultraviyoleye bağlı. Cilt kanserine yakalanmayı kolaylaştırıyor güneş. Birdenbire ve uzun süre güneşe maruz kaldığınızda yanma, su toplama, soyulma olabiliyor. Bu, ciltte DNA hasarına yol açıyor. Güneş yanıkları uzun vadede özellikle melonom dediğimiz en tehlikeli tipteki cilt kanserini tetikliyor.


Son zamanlarda 'Ozon tabakası delindi böyle oldu' muhabbeti yapılıyor ama eskiden beri güneş zararlıydı. Bundan 60-70 sene önce güneşin sağlıklı olduğuna dair bir moda vardı. Oysa artık öyle olmadığı biliniyor. Kaldı ki güneşten yararlanmak için uzun saatler yatmaya gerek yok. Akşamüstü yarım saat kolunuz-bacağınız açık kaldığında yeterli oluyor.


Geçmişte güneşe maruz kalanlar deri kanserlerinde artışa neden oldu. Koruma faktörlü güneş kremi kullanılırken hem ultraviyole A hem de B olmasına dikkat edilmeli. Küçük yaşlardan itibaren güneşten korunmalı. Çünkü deri kanserinin temellerinin atıldığı yaş 0-10'dur.


Çocuklar için kaç koruma faktörlü krem kullanılmalı?


Sağlıklı bir insan 15-20 faktörün altında güneş kremi kullanmamalı. Çocuklar için de 30'un altında olmamasında fayda var; 30-40 iyidir. FDA (Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi) 50-60 faktörün fark etmediğini söylüyor.


Bronzlaşmak tehlikeli mi?


Bronzlaşmak, güneşlenmek insanı güzel, sağlıklı gösteriyor ve kişi kendini daha iyi hissediyor. Ancak her bronzlaşma ciltte bir hasar yaratır. Sağlıklı bronzlaşma diye bir şey de yoktur. Bronzlaştığınızda cildinizin hasar göreceğini de kabul etmişsiniz demektir.


Güneşle nasıl bir ilişkimiz olmalı?


Akşam saat 17.00-18.00'den sonra yarım saat güneşlenmek yetiyor. Güneşten yararlanmak diye bir şey de aslında söz konusu değil. Güneşin psikolojik rahatlamayı sağlama etkisi var. Tatil kavramını insanlar genelde yüzmek ve güneşlenmek şeklinde algıladığı için de böyle düşünülüyor. Normal gündelik hayatta da güneşten koruyucu ürünler kullanılmalı. Özellikle yüz, kollar açıkta olduğu için çabuk yaşlanma oluyor bu bölgelerde. Diyelim ki uzun süre araba kullanacağız veya cam kenarında oturacağız, koruyucu kullanmalıyız. Çünkü ultraviyole A camdan da geçiyor. Bunlar dört saate kadar dayanıyor. Ancak tatilde yüzüp kurulanıldığı için yarım saatte bir sürmekte fayda var.


Solaryum daha mı zararlı?


Solaryum da aynı şekilde ultraviyole veriyor. Aldığınız doğal ultraviyoleye ekleniyor. Kesinlikle zararlı ve kaçınılmalı.

Cildi çok temizlemek de zararlı


Sabun zararlı mı?


Hayır, kullanma biçiminize bağlı. Günde 10-15 defa sabun kullanırsanız cildinizi kurutur, buruşturur ve tahrip eder. Ama sabun, uzun vadeli yaşlanmaya neden olmaz. Kuruluk, yaşlı derinin sonucudur, nedeni değil.


Sabunun cinsi önemli mi?


Klasik sabunları günde iki-üç kez kullanabilirsiniz ve bu problem yaratmaz. Cilt nemini, yağını tekrar yerine koyuyor çünkü. Sosyoekonomik düzeyin yükselmesiyle neredeyse her gün duş alınıyor, banyo yapılıyor. Derimiz buna çok hazırlıklı değil ve kuruma oluşuyor. Sonuçta yaşlanma değil ama kuruluk, kaşınma ve egzama olabiliyor.


Krem cilt için gerekli mi?


Duruma göre değişir. Biz cildimizi olması gerektiğinden fazla temizliyoruz. Böyle olunca ister istemez nemlendiricilere muhtaç kalıyoruz. Yaşlanma ve güneşin etkisiyle kuruma olduğundan kreme ihtiyaç var.
Özellikle nemlendiricileri banyodan sonra uyguladığımızda çok daha etkili oluyor.


Çok sayıda krem var. Hem gözaltı, hem gündüz, hem gece... Liste uzayıp gidiyor. Hepsini kullanmak şart mı?


Hepsini kullanmak şart değil. Ne amaçladığınızı belirleyin. Kırışıklıkları azaltmak istiyorsanız, buna yönelik ürünleri kullanın. Mucizevi olmasa da faydalılar. Altı ay-bir yıl kullandığınızda etkisini görebiliyorsunuz.


Özellikle içinde ne madde olduğunu, neye yönelik olduğunu bildiğiniz ürünleri kullanın.

* * * * *


Kuru cilde domates, çatlak dudağa bal

Dışarıdan satın alınan ürünler dışında doğal maddelerden hazırlanan karışımlar da cilt güzelliği için kullanılabiliyor.
Kuruyan cildi canlandırma: Büyükçe bir domatesi doğrayarak küçük küçük parçalar haline getirdikten sonra içine iki yemek kaşığı badem tozu ekleyin ve iyice karıştırın. Hazırladığınız bu karışımı yüzünüze yedire yedire sürün. 10 dakika sonra yüzünüzü durulayın ve üzerine nemlendirici krem sürün.
Göz çevresindeki kırışıklıklar: Jel şeklindeki göz kremi, göz çevresindeki ince kırışıkların hafifletilmesi için yardımcı olabilir, ancak kremi göz çevresine hafifçe uygulanması gerekir. Gözaltındaki siyah halkanın giderilmesi için ise elma kullanabilirsiniz. Gözünüze iki dilim elma koyun ve meyve asidinin siyah halkayı hafifletmesini bekleyin.
Çatlayan dudaklar için: Yumuşak bir diş fırçasıyla dudaklarımızı hafifçe fırçaladıktan sonra dudaklarınıza balla masaj yapın. Balın içerdiği vitamin ve nemlendirici maddeler çatlayan dudakları iyileştirir.

Sertleşen ellerimizi yumuşatmak: İki haşlanmış patates, bir bardak süt, beş damla gül suyu ve iki yumurtayı iyice karıştırdıktan sonra elde edilen karışımı elinize sürün ve 10 dakika bekleyin. Elinizin ipek gibi yumuşadığını göreceksiniz. Gece yatmadan önce elinize ılık zeytinyağı sürün ve üzerine lastik bir eldiven geçirin. Sabah kalktığınızda eskiye göre çok güzelleşmiş, kadife gibi ellerle karşılaşacaksınız .